رازهای سرزمین من
به گزارش وبلاگ تفریح و سرگرمی، امروزه معروفیت زنجان به چاقوهای خوش ساختش است و انگورهای بی هسته اش. این شهر با اینکه یکی از قدیمی ترین منطقه ها سکونت ایرانیها بوده، اما جز در دوره ایلخانان مغول، آن هم دورانی که سلطان محمدالجایتو آن را به عنوان مرکز خودش برگزید، چندان اهمیت ویژه ای نداشته است.
رازهای سرزمین من
گنبد؛ چاقو، انگور
زنجان را بیشتر به خاطر چاقوهای تیز، انگورهای خوشمزه و گنبد سلطانیه می شناسندامروزه معروفیت زنجان به چاقوهای خوش ساختش است و انگورهای بی هسته اش. این شهر با اینکه یکی از قدیمی ترین منطقه ها سکونت ایرانیها بوده، اما جز در دوره ایلخانان مغول، آن هم دورانی که سلطان محمدالجایتو آن را به عنوان مرکز خودش برگزید، چندان اهمیت ویژه ای نداشته است. شهری بود آرام و آباد با طبیعتی زیبا که معمولا شکارگاه شاهان می شده. در اطراف این شهر، ابهر و خدابنده و سهرورد است. به خود شهر، خمسه هم می گفته اند، به خاطر پنج طایفه ترکی که درآن ساکن هستند.
رازهای سرزمین من
تک در دنیا
فقط گنبدهای کلیسای مریم مقدس در فلورانس و مسجد ایاصوفیای استانبول به میزان گنبدل سلطانیه هستند. این بنا در زمان ساختش، بلندترین ساختمان در دنیا بوده و هنوز بزرگترین گنبد آجری دنیاست. سلطانیه را سلطان محمدالجایتو خدابنده ظرف نه سال ساخت و اکنون در آن دفن است. البته این بنا بخشی از مجموعه عظیمی است که به ابواب البر مشهور بوده و شامل دارالشفا، بیت القانون و بیت الحکمه می شده. سرتاسر داخل این گنبد، پوشیده از کتیبه های مختلفی است که با رنگ، روی گچ ترسیم شده. مردم منطقه می گویند، سلطان محمد، این بنا را ساخت تا پیکر امام علی را از نجف به اینجا بیاورد. اگر هم این داستان درست نباشد، اما احادیث مختلفی که در جای جای کتیبه های بنا هست، نشان از عقاید شیعی سلطان الجایتو دارد ارتفاع این بنا 48/5 متر و قطر دهانه گنبد، 25/6 متر است و در 30 کیلومتری زنجان، واقع شده.اسکلت روباه روی دیوار
تنها فرق این غار، با غار علیصدر در این است که به آن میزان مشهور نیست. وگرنه این غار هم پراست از استالاکتیت ها و استالاگمیت های رنگ وارنگی که چشم را حسابی نوازش می دهد. قندیل های مخروطی معلق از سقف، در تونل های فرعی، به شکل های عجیب وغریب هم درآمده اند. از جمله در یکی از دالان ها، اسکلت حیوانی که به عقیده محلی ها روباه است، تبدیل به کلسیت شده است.غار کتله خور در 140کیلومتری جنوب غربی زنجان و درجنوب روستای گرماب واقع شده است واز طریق دوجاده زنجان- سلطانیه و زنجان- بیجار، می گردد به آنجا رفت. راستا بالا رفتن از دامنه برای رسیدن به غار شیب ملایمی دارد و اطراف کوه و غار پر است از جنگل و چشمه و تالاب.
چلبی این جا سماع می نموده
چلبی اوغلی یکی از وزرای سلطان محمد و از فرقه دراویش اهل حق بود. بنای چلبی اوغلی، شامل خانقاه و آرامگاه اوست. نمای خاص این بنا، نحوه قرارگیری آرامگاه و کتیبه های بنا نکات زیادی را درباره این فرقه صوفیه دربردارد. مثلا حجره های انفرادی خانقاه با درهای کوتاهشان محل چله نشستن و ریاضت کشیدن بوده اند و صحن خانقاه محل سماع درویشان. در مقبره چلبی اوغلی هم حلقه ذکر صوفیان به شکل دیگری تکرار شده: سلطان چلبی در وسط و مریدانش بر حسب درجه و مراتبشان گرداگرد اودفن شده اند. آجرچینی این مقبره 8ضلعی در عین سادگی دارای تنوع فراوان و حیرت آوری است.هم شیر مرغ هم جان ادمیزاد
بازار زنجان یکی از برترین نمونه های بازارهای سنتی ایران است؛ راهروهای مسقف، تاق های هشتی و ضربی، زیرگذرها و راسته ها،.... وباریکه های نور که از سقف می ریزد پایین. مجموعه بازار زنجان 5 هکتار مساحت، 940 باب مغازه، 5 مسجد، دوگرمابه و56 ورودی دارد. این بازار در دوره قاجاریه ساخته شده و در آن می توانید هم شیر مرغ پیدا کنید هم جان آدمی زاد.* به جز دوره الجایتو، زنجان در سده اخیر هم به خاطر واقع شدن برسرا راه تهران و تبریز، گاهی وقایعی نظیر شورش علی محمد باب، حرکت سپاه مشروطه خواستار به تهران و فعالیت دموکراتهای آذربایجان را به خود دیده است.
* سالها پیش، کارشناسان ایتالیایی، قسمت هایی از گچ روی دیوار گنبد سلطانیه را از جای خود برداشتند و در جعبه های مخصوص گذاشتند. پس از برداشتن گچ، تزئینات اصلی آجری گنبد، نمایان شد.
* در بیست و نهمین اجلاس کمیسیون عموم میراث دنیای، 176 کشور دنیا و 700 کارشناس بین المللی به گنبد آجری سلطانیه به عنوان اثر دنیای رای دادند. این گنبد هفتمین اثر دنیای ایران است.
منبع:هفته نامه همشهری جوان شماره 44
منبع: راسخون