هابل شکارچی سایه ها می گردد!، عکس - وبلاگ تفریح و سرگرمی

به گزارش وبلاگ تفریح و سرگرمی، ایسنا نوشت: ستاره شناسان سعی دارند با یاری تلسکوپ فضایی هابل، راز بازی سایه ها را در اطراف یک قرص گاز و غبار کشف نمایند.

ستاره جوان تی دبلیو مار باریک یا تی دبلیو هیدرا (TW Hydrae) با دانشمندانی که آن را به یاری تلسکوپ فضایی هابل (HST) ناسا رصد می نمایند، سایه بازی می نماید.

ستاره شناسان در سال 2017 گزارش دادند که روی صفحه یک قرص گاز و غبار در اطراف یک ستاره کوتوله قرمز، سایه ای را کشف نموده اند. این سایه یک سیاره نیست، بلکه متعلق به یک قرص داخلی است که کمی به قرص بیرونی بسیار بزرگتر تمایل دارد و باعث ایجاد سایه می گردد. یکی از شرحات ارائه شده این است که گرانش یک سیاره دیده نشده، غبار و گاز را به سوی مدار شیب دار سیاره می کشد.

اکنون، سایه دوم بین مشاهدات ذخیره شده در آرشیو MAST هابل ظاهر شده است. این سایه شاید متعلق به قرص دیگری باشد که درون منظومه قرار گرفته است. این دو قرص احتمالا شواهدی از یک جفت سیاره در حال تشکیل شدن هستند.

سن تی دبلیو هیدرا کمتر از 10 میلیون سال است و در فاصله 200 سال نوری از ما قرار گرفته است. منظومه شمسی ما در حدود 4.6 میلیارد سال پیش ممکن است مشابه منظومه تی دبلیو هیدرا بوده باشد. از آنجا که منظومه تی دبلیو هیدرا تقریبا روبه روی دید ما از زمین متمایل شده، این یک هدف بهینه برای تماشا محیط تشکیل سیاره است.

بیشتر بخوانید:

• شهپاد آمریکایی که عبورش از تنگه هرمز خبرساز شد/ عکس

• دست به یکی همه غول های اروپا برای رقابت با استار

• تصویر آخرالزمانی هوش مصنوعی از دور دوم ریاست جمهوری بایدن!

سایه دوم، از مشاهدات به دست آمده در ششم ژوئن 2021 به عنوان بخشی از یک برنامه چند ساله طراحی شده برای ردیابی سایه ها در قرص های ستاره ای دور کشف شد. جان دبس (John Debes)، پژوهشگر موسسه علوم تلسکوپ فضایی (STScI)، قرص تی دبلیو هیدرا را با مشاهداتی که هابل چندین سال پیش به دست آورده بود، مقایسه کرد.

دبس که پژوهشگر ارشد این پروژه است، گفت: ما متوجه شدیم که سایه کار کاملا متفاوتی را انجام داده است. وقتی برای اولین بار داده ها را مورد آنالیز قرار دادم، فکر کردم مسئله ای در مشاهده پیش آمده است زیرا آن چیزی که انتظار داشتم نبود. من ابتدا ناراحت بودم و همه همکارانم می پرسیدند که چه خبر است. کمی طول کشید تا ما بتوانیم شرحی را پیدا کنیم.

برترین راه حلی که گروه دبس ارائه دادند، این بود که دو قرص ناهمتراز وجود دارد که سایه می اندازند. قرص ها در مشاهدات قبلی آن قدر به هم نزدیک بودند که پژوهشگران آنها را گم کردند اما اکنون با گذشت زمان از هم جدا شده و به دو سایه تقسیم شده اند. دبس ادامه داد: ما پیشتر هرگز چنین چیزی را روی یک قرص پیش سیاره ای ندیده بودیم. این موضوع، منظومه مورد نظر را بسیار پیچیده تر از آن چیزی می نماید که در ابتدا تصور می کردیم.

ساده ترین شرح این است که قرص های ناهمتراز احتمالا ناشی از کشش گرانشی دو سیاره در سطوح مداری کمی متفاوت هستند. هابل در حال گردآوری یک نمای کلی از ساختار منظومه است.

قرص ها ممکن است نشانه ای از وجود سیاراتی باشند که هنگام چرخیدن به دور ستاره، از یکدیگر پیشی می گیرند. این کار به نوعی مشابه چرخاندن دو صفحه گرامافون با سرعت های کمی فرق دارد. گاهی اوقات، برچسب صفحه ها با هم مطابقت دارند اما یکی از آنها جلوتر می رود.

دبس گفت: این موضوع نشان می دهد که دو سیاره باید نسبتا نزدیک به یکدیگر باشند. اگر یکی بسیار سریع تر از دیگری حرکت می کرد، مشاهدات پیشین حتما این موضوع را نشان می دادند. آنها مانند دو خودروی مسابقه هستند که نزدیک به هم قرار دارند اما یکی به آرامی از دیگری سبقت می گیرد.

این دو قرص درونی حدود پنج تا هفت درجه نسبت به صفحه قرص بیرونی تمایل دارند. این با دامنه تمایلات مداری در منظومه شمسی ما قابل مقایسه است. دبس گفت: این دقیقا با ساختار معمولی سبک منظومه شمسی مطابقت دارد.

قرص بیرونی که سایه ها روی آن می افتند، ممکن است تا چندین برابر شعاع کمربند کویپر (Kuiper belt) منظومه شمسی ما توسعه یابد. این قرص بزرگتر، شکاف عجیبی دارد که فاصله آن دو برابر میانگین فاصله سیاره پلوتو از خورشید است. این موضوع می تواند شواهدی برای وجود سیاره سوم در منظومه باشد.

تشخیص دادن سیاره های درونی سخت خواهد بود زیرا نور آنها در تابش خیره نماینده ستاره گم می گردد. بعلاوه، گرد و غبار موجود در منظومه، نور بازتابی آنها را کم می نماید. رصدخانه فضایی گایا (Gaia space observatory) متعلق به آژانس فضایی اروپا (ESA) ممکن است بتواند حرکات ستاره را میزان گیری کند اما با توجه به دوره های مداری طولانی، این کار سال ها طول می کشد.

داده های مربوط به تی دبلیو هیدرا، از طیف نگار تصویربرداری تلسکوپ فضایی (STIS) نصب شده روی هابل به دست آمده اند. دید فروسرخ تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) ممکن است بتواند سایه ها را با جزئیات بیشتری نشان دهد.

227321